Niemand de deur uit zonder Brinta. Ken je de slogan nog? 

In dit artikel leggen we uit wat Brinta is en geven we antwoord op de vraag of dit graanontbijt gezond is. 

Ook maken we een vergelijking met havermout.

Benieuwd wat je beter kunt kiezen? In dit artikel vind je het antwoord.

1. Wat is Brinta

Brinta-pap is een typisch Nederlands ontbijt. Het staat voor Breakfast Instant Tarwe.

De classic variant bestaat dan ook enkel uit volkoren tarwemeel en een beetje zout. 

Traditioneel wordt Brinta gegeten door er warme of koude melk (of melkvervanger) aan toe te voegen, eventueel op smaak gebracht met suiker of honing. 

Brinta bestaat al sinds 1944. In de loop der jaren is het assortiment uitgebreid en zijn er ook andere varianten bijgekomen.

Hieraan zijn vaak suiker, smaakstoffen, aroma’s en andere granen zoals gerst toegevoegd. 

Naast producten op basis van tarwe, heeft Brinta ook een 100% havermout product. 

In dit artikel bedoelen we de classic variant wanneer we het over Brinta hebben.

2. Is Brinta gezond

Brinta bestaat uit slechts twee ingrediënten: volkoren tarwemeel en een beetje zout.

Dat klinkt gezond. Maar is dat ook zo? 

Laten we eerst eens kort bekijken wat volkoren nou precies betekent.

Volkoren

Graankorrels zijn de zaadjes waaruit een nieuwe plant kan groeien. Zo’n zaadje bevat alle stofjes die het jonge plantje nodig heeft. 

Een graankorrel bestaat uit een kern, een kiem en het buitenste laagje: de zemel. 

De kern bevat voornamelijk koolhydraten. In de kiem vind je goede vetten, vitamines en mineralen. Maar het grootste deel van de vitamines en mineralen én de voedingsvezels, vind je in de buitenste laag.

Volkorenmeel wordt gemaakt door de hele graankorrels fijn te malen, inclusief de zemelen. 

Daardoor leveren volkoren producten niet alleen koolhydraten, maar ook vezels, vitamines, mineralen en andere stofjes. 

Vezels

Vezels zijn heel belangrijk voor een goede spijsvertering en gezonde darmen. 

Een standaard portie Brinta (35 gram aangelengd met 250 ml melk) levert 3,6 gram vezels. Dat is zo’n 10% van de aanbevolen hoeveelheid voedingsvezel voor volwassenen (30-40 gram vezels per dag) (1). 

Vitamines en mineralen

Doordat voor het maken van Brinta de hele tarwekorrel wordt gebruikt, bevat het ook de vitamines en mineralen die in tarwe voorkomen. Dat zijn voornamelijk:

• Vitamine B1
• Foliumzuur
• IJzer
• Magnesium
• Zink
• Fosfor

Fytinezuur

In granen zit ook fytinezuur en dat heeft zowel een positieve als negatieve kant. 

Negatief is dat fytinezuur een antinutriënt is. Antinutriënten zijn stofjes die de opname van bepaalde mineralen en vitamines belemmeren. 

Voor fytinezuur geldt dat vooral voor de mineralen ijzer, zink, magnesium en calcium. Precies die mineralen die veel in tarwe voorkomen. 

In een evenwichtig voedingspatroon met veel variatie is dit echter meestal geen probleem, omdat je dan over het algemeen sowieso wel voldoende van deze mineralen binnenkrijgt. 

Bovendien kent fytinezuur ook een positief effect. Het heeft namelijk antioxidante eigenschappen. Antioxidanten beschermen je cellen tegen de schade die vrije radicalen kunnen aanbrengen (2). 

Tarwe bevat per 100 gram 2,1 – 7,3 gram fytinezuur. Dat is meer dan de hoeveelheid fytinezuur in bijvoorbeeld haver (0,42–1,16) (3).  

Koolhydraten

Brinta is rijk aan koolhydraten. Een hoeveelheid van 35 gram Brinta, benodigd voor de bereiding van een portie, levert al gauw 23 gram koolhydraten.  

Koolhydraten leveren, net als eiwitten en vetten, energie. 

In ons huidige, westerse voedingspatroon krijgen we echter al gauw te veel koolhydraten binnen. Zo’n 40-75% van de energie die we binnenkrijgen is afkomstig uit koolhydraten (4). 

Het wordt steeds duidelijker dat te veel koolhydraten niet goed voor je zijn en dat een koolhydraatarm dieet helpt bij het afvallen en veel gezondheidsvoordelen oplevert. 

Een goed uitgangspunt is om per dag niet meer dan 100 gram koolhydraten te eten. Met een portie Brinta zit je al bijna op een kwart van die hoeveelheid.

Wil je meer weten over koolhydraatarm eten, lees dan dit artikel.

Conclusie: Brinta is in principe een gezond product, met name omdat het volkoren is en daardoor veel vezels bevat.

Het is wel een koolhydraatrijk product. Wanneer je het aantal koolhydraten wilt beperken of wilt afvallen kun je het beter niet eten.

3. Brinta en havermout: de verschillen

Een ander bekend graanontbijt is havermout.

Ook havermout is een volkoren graanproduct dat vaak met melk of een andere zuivelproduct wordt gegeten.  

Er zijn echter belangrijke verschillen tussen havermout en Brinta. We zetten ze op een rij.

Graansoort

Brinta is 100% een tarweproduct. Havermout is gemaakt van een andere graansoort. De naam zegt het al: de basis van havermout is haver.

Uiterlijk

Havermout is grover dan Brinta. De graankorrels zijn niet vermalen tot meel, maar geplet. Je moet er dus iets meer op kauwen.

Dan heb je ook nog haverzemelen, die qua uiterlijk veel op Brinta lijken. Haverzemelen zijn de buitenste, eetbare velletjes van de haverkorrel. 

Ze zijn rijk aan eiwitten en vezels en worden niet zozeer als ontbijtproduct gebruikt, maar vooral als toevoeging om soepen, sauzen, yoghurt en andere gerechten te verrijken. 

Gluten

Een belangrijk verschil tussen de graansoorten haver en tarwe is dat haver van nature geen gluten bevat, maar tarwe wel. 

Je kunt gevoelig zijn voor gluten, of ze zelfs helemaal niet verdragen. 

Overigens wordt havermout vaak in dezelfde fabriek verwerkt als waar tarwe wordt verwerkt. Havermout is daarom vaak ‘besmet’ met gluten. Alleen wanneer er glutenvrij op de verpakking staat, zitten er gegarandeerd geen gluten in het product. 

In dit artikel lees je alles over gluten en een glutenvrij dieet. 

Voedingswaarde

Hieronder zie je de voedingswaarden van onbereide Brinta en havermout naast elkaar, berekend per 100 gram (5).

De opvallendste conclusies:

• Zowel havermout als Brinta bevatten veel koolhydraten
• Havermout bevat wel iets minder koolhydraten en meer vet en eiwit
• Daardoor bevat havermout wat meer calorieën
• Brinta bevat meer vezels

Gezondheidsvoordelen havermout

Specifiek aan havermout worden een aantal gezondheidsvoordelen toegeschreven. 

Zo helpt het bij het verbeteren van je cholesterolwaarden en kan het je bloedglucosegehalte helpen beheersen. Dat is onder andere gunstig bij diabetes. 

Ook geeft havermout sneller en langer een verzadigd gevoel. Vooral wanneer je het als ontbijt eet, geeft een langer durend verzadigd gevoel dan bijvoorbeeld brood, ontbijtgranen of cornflakes.

Havermout zorgt ook voor een verlaging van de postprandiale glycemie, oftewel het bloedsuikergehalte gemeten binnen een uur na de maaltijd. Tarwe heeft dit effect niet. 

Een lage postprandiale glycemie blijkt heel belangrijk te zijn voor je algehele gezondheid (6).  

Wil je meer weten over de gezondheidsvoordelen van havermout, lees dan dit artikel.

4. Conclusie: Brinta of havermout; wat is gezonder

Qua voedingswaarde zijn er geen hele grote verschillen tussen Brinta en havermout. Beide bevatten voornamelijk koolhydraten. 

Wanneer je daarop let en niet teveel koolhydraten wilt eten of wilt afvallen, eet dan beide met mate.   

Wanneer je glutenvrij wilt of moet eten, is Brinta niet geschikt. Havermout is van nature wel glutenvrij. Let er altijd wel op dat dit ook zo op de verpakking vermeld staat. 

Vanwege het feit dat havermout van nature glutenvrij is en omdat aan havermout unieke gezondheidsvoordelen worden toegeschreven, verkiezen wij havermout boven Brinta. 

Havermout past met mate prima binnen een gezond voedingspatroon.

In onze programma’s vind je dan ook lekkere recepten met havermout. 

Wil je weten welke producten nog meer passen binnen een gezond, koolhydraatarm en natuurlijk voedingspatroon met de nadruk op eiwitten en gezonde vetten? 

Download dan gratis Jaspers boodschappenlijst.