Heb jij diabetes type 2? Ontdek wat de symptomen zijn en of jij risico loopt
In dit artikel lees je wat de symptomen van Diabetes type 2 zijn en hoe je kunt herkennen of jij in het voorstadium zit of het mogelijk al hebt.
Diabetes, voluit diabetes mellitus, ofwel suikerziekte is een veel voorkomende ziekte. In 2021 zijn er in Nederland ruim 1,2 miljoen mensen met de ziekte (1).
Het aantal mensen dat in het voorstadium van diabetes zit (prediabetes) wordt geschat op ruim 1,1 miljoen. De aanloop tot de diagnose diabetes type 2 is gemiddeld zo’n 10 jaar.
De symptomen van diabetes zijn vaak vaag en kun je zeker in het beginstadium makkelijk missen. Dat betekent niet dat diabetes geen ernstige ziekte is.
Integendeel! Het kan op de lange termijn tot veel gezondheidsklachten en complicaties leiden. In Nederland staat de ziekte op plaats 13 van doodsoorzaken (2).
Er bestaan verschillende soorten diabetes, met verschillende oorzaken en vaak ook een eigen behandeling.
In dit artikel zoomen we vooral in op diabetes type 2 en het voorstadium: prediabetes. Voor een deel zijn deze namelijk te voorkomen door aanpassingen in de voeding en leefstijl.
[toc]
Let op: In dit artikel leer je hoe je diabetes kunt herkennen en of jij risico loopt. Maak jij je zorgen of denk je dat je diabetes hebt? Maak dan altijd een afspraak met je huisarts.
1. Wat is diabetes type 2
Diabetes, of suikerziekte is een aandoening waarbij je teveel glucose in je bloed hebt.
Dat komt doordat je lichaam ongevoelig is geworden voor insuline of omdat je alvleesklier (pancreas) geen of te weinig insuline aanmaakt.
Hoe dat precies zit?
Voeding wordt in je maag en darmen afgebroken tot voedingsstoffen, waaronder glucose. Dit noemen we bloedglucose.
Van daaruit wordt de glucose naar de rest van je lichaam vervoerd, waar het als energiebron voor je lichaamscellen wordt gebruikt.
Insuline
Het hormoon insuline is nodig om je lever-, vet- en spiercellen als het ware open te zetten voor glucose (3).
Dit hormoon wordt in je alvleesklier (pancreas) aangemaakt. De hele dag door in hele kleine beetjes, om samen met andere hormonen je bloedglucose te reguleren.
En na een maaltijd ineens flink meer. Zodat het bloedglucose efficiënt opgenomen kan worden in je lichaamscellen die glucose nodig hebben.
Te lage productie van insuline
De productie van insuline kan tijdens het ouder worden afnemen, waardoor er een tekort aan insuline ontstaat. Hier was vroeger bij diabetes type 2 vaak sprake van. We noemden diabetes type 2 toen nog vaak ‘ouderdomsdiabetes’.
Bij een lage eigen productie van insuline openen de lichaamscellen zich niet goed genoeg. Daardoor blijft er na de maaltijd te lang te veel glucose in je bloed zitten.
Ook is ’s nachts een klein beetje insuline nodig om samen met andere hormonen de glucose spiegel te reguleren. Als de eigen insulineproductie in de nacht te laag wordt loopt de bloedglucose waarde ook op.
Ongevoeligheid voor insuline
Tegenwoordig is er bij diabetes type 2 in 90% van de gevallen sprake van voldoende eigen insuline productie, maar zijn de cellen in het lichaam als het ware ‘doof’ geworden voor de eigen insuline.
Er is dan sprake van ongevoeligheid voor insuline, oftewel insulineresistentie (4).
De waarde van je bloedglucose blijft ook dan na de maaltijden te hoog. Ook loopt je bloedglucose in de loop van de nacht op. Je wordt dan wakker met een verhoogde ‘nuchtere’ waarde.
Een nuchtere bloedglucosewaarde van meer dan 5,6 mmol/l laat al zien dat er iets mis is. Bij tweemaal een nuchtere glucose waarde boven de 7.0 mmol/l krijg je de diagnose diabetes mellitus.
Klachten van verhoogde bloedglucose
Een verhoogde bloedglucose waarde kan verschillende klachten geven.
Op korte termijn zijn dat bijvoorbeeld dorst, slaperigheid en veel plassen (zie ook hyperglycemie).
Op de langere termijn kan een chronisch hogere bloedglucose complicaties geven aan onder andere je hart, ogen, voeten en nieren.
2. Soorten diabetes
Er bestaan verschillende soorten diabetes. Zo zijn er diabetes type 1 en type 2, maar ook andere vormen van diabetes, zoals zwangerschapsdiabetes en het voorstadium van diabetes: prediabetes.
Type 1 diabetes
Patiënten met diabetes type 1 maken zelf geen insuline meer aan. Dat komt doordat hun afweersysteem de cellen in de alvleesklier die insuline aanmaken als het ware uitschakelen.
Mensen met diabetes type 1 moeten daarom altijd insuline spuiten of een pompje dragen.
Wanneer patiënten met type 1 diabetes teveel buikvet ontwikkelen, kunnen zij ook te kampen krijgen met insulineresistentie. Daardoor worden ze minder gevoelig voor de insuline injecties.
Hoe diabetes type 1 nu precies ontstaat is nog niet helemaal duidelijk. Wat wel duidelijk is, is dat het een auto-immuunziekte is. Het lichaam keert zich tegen zichzelf.
Ook is zeker dat genen een rol spelen. Als iemand in je naaste familie diabetes type 1 heeft, dan is de kans 1 op 20 dat je het zelf ook ontwikkelt. Terwijl die kans 1 op 300 is op bevolkingsniveau (5).
Diabetes type 1 ontstaat vaak op jonge leeftijd. Daarom werd het ook wel jeugddiabetes genoemd.
Maar er is er ook een variant van type 1 diabetes die vaak op latere leeftijd ontstaat: LADA (Latent Auto-immuun Diabetes of the Adult).
Type 2 diabetes
Veruit de meest voorkomende soort is type 2: negen van de tien mensen met diabetes hebben dit type.
Diabetes type 2 ontstaat langzaam en meestal op latere leeftijd. Vroeger werd het daarom ook wel ouderdomsdiabetes of ouderdomssuiker genoemd. Tegenwoordig komt het gemiddeld steeds op jongere leeftijd voor.
Bij mensen met diabetes type 2 maakt het lichaam nog wel insuline aan, maar dat is óf te weinig óf juist te veel.
Van de mensen met type 2 diabetes heeft ongeveer 10% de variant waarbij de alvleesklier minder insuline maakt. Ongeveer 90% heeft juist de variant waarbij de alvleesklier nog voldoende of juist veel meer insuline maakt.
Vooral de aanwezigheid van buikvet lijkt lichaamscellen ‘doof’ voor insuline te maken. De oplossing van je lichaam is dan om gewoon steeds meer insuline te maken, zodat de cellen weer even reageren.
Je buikvetcellen zijn ten opzichte van andere lichaamscellen zelf juist het meest gevoelig voor insuline. Daardoor wordt buikvet als het ware de opslagplaats voor voedingsstoffen na de maaltijden.
Toenemend buikvet is daarom een goede voorspeller voor insuline resistentie.
En dat is onder andere het gevolg van te vaak en te lang ongezond eten.
Zwangerschapsdiabetes
De naam zegt het al: zwangerschapsdiabetes kan ontstaan tijdens de zwangerschap.
Een zwangerschap brengt allerlei hormonale veranderingen met zich mee. Het lichaam gebruikt de insulinegevoeligheid van de verschillende weefsels om glucose te kunnen sturen.
De spieren van de zwangere vrouw ontvangen in de loop van de zwangerschap wat minder glucose, zodat het kind meer glucose krijgt en goed kan groeien.
Maar als de vrouw voor aanvang van de zwangerschap al wat minder gevoelig voor insuline was, versterken de zwangerschapshormonen de effecten nog en krijgt ze te maken met zwangerschapsdiabetes.
Vanwege de insuline resistentie blijft er te veel glucose in het bloed zitten. En dat kan gevolgen hebben voor de moeder, maar het kan ook leiden tot een te snelle groei van het kind.
Er zijn een aantal risicofactoren die de kans op zwangerschapsdiabetes vergroten. Veel te zwaar zijn (BMI 30 of meer) is een belangrijke. Daarom krijgt de (aanstaande) zwangere vaak het advies om (voor de zwangerschap) gewicht te verliezen.
Is er al sprake van insulineresistentie voordat je zwanger wordt, dan kom je namelijk heel gemakkelijk veel kilo’s aan. Ook al eet je hetzelfde als voor de zwangerschap.
Prediabetes
Prediabetes kun je zien als het voorstadium van diabetes type 2. Deze fase kan wel 10 tot 15 jaar duren.
Je lichaam reageert al minder goed op insuline en heeft al meer moeite met het stabiel houden van de hoeveelheid glucose in je bloed.
Je bloedsuikerwaarden zijn dus al hoger dan bij gezonde mensen, maar nog niet hoog genoeg om diabetes vast te stellen.
De medische wereld heeft vastgesteld dat bij 2x een nuchtere bloedglucose > 7 mmol/l sprake is van de diagnose diabetes. Maar in feite is het dus een geleidelijk proces.
Als je op tijd ingrijpt, kun je prediabetes terugdraaien.
3. Loop jij risico op diabetes type 2?
Diabetes type 2 ontstaat door een combinatie van risicofactoren die met aanleg en leefstijl te maken hebben.
Aan bepaalde factoren kun je natuurlijk niets veranderen, zoals je leeftijd en de genen waarmee je geboren wordt.
Maar aan andere factoren kun je wel zelf iets doen, zoals je gewicht, je eetpatroon en de mate waarin je actief bent. En daarmee kun je diabetes type 2 voor een groot deel voorkomen of verminderen.
Van de volgende factoren is vastgesteld dat ze het risico op het ontstaan van diabetes type 2 vergroten (6). Bij het vaststellen van de diagnose wordt hier dan ook naar gekeken (7).
✓ Overgewicht, obesitas en buikvet
Overgewicht is één van belangrijkste risicofactoren voor het ontstaan van diabetes type 2.
Hoe meer overgewicht, hoe groter je risico. En hoe langer je overgewicht bestaat, hoe groter de kans dat je diabetes oploopt (8).
Van overgewicht is sprake wanneer je gewicht te zwaar is voor je lengte, ofwel wanneer je een BMI hebt van boven de 25.
De BMI (Body Mass Index) is een bekende voor het vaststellen van overgewicht.
Wil jij weten of je overgewicht of obesitas hebt? Bereken dan hier je BMI.
Meer over het ontstaan en behandelen van overgewicht en obesitas vind je in dit artikel.
De belangrijkste risicofactor voor diabetes type 2 is echter de hoeveelheid vet rondom je organen, ofwel buikvet (4).
Hoe groter je middelomtrek, hoe meer buikvet je hebt. De buikomvang blijkt ook een goede voorspeller voor hoe gevoelig je bent voor insuline.
Aangetoond is dat het risico op het krijgen van diabetes bij vrouwen toeneemt bij een middelomtrek van meer dan 88 cm. Bij mannen is dat 102 cm of meer (9).
In dit artikel leer je hoe je buikvet kunt kwijtraken.
✓ Leeftijd vanaf 45 jaar
Natuurlijk kun je niets veranderen aan de leeftijd die je hebt, maar diabetes type 2 komt vaker voor bij mensen vanaf 45 jaar.
In de tabel zie je duidelijk dat de kans toeneemt met het ouder worden (1):
✓ Het vóórkomen van diabetes in de familie
Als suikerziekte in je directe familie voorkomt, is de kans groter dat jij het ook krijgt.
Wanneer één van je ouders diabetes type 2 heeft, is jouw risico op het ontwikkelen van diabetes type 2 gedurende je leven 40%.
Hebben je beide ouders het, dan is die kans zelfs 70% (1).
✓ Afkomst
Diabetes komt vaker voor bij mensen van Turkse, Marokkaanse of Surinaamse afkomst dan bij autochtone Nederlanders.
Bij hen wordt de diagnose vaak ook op jongere leeftijd gesteld: wel 10-12 jaar eerder dan gemiddeld.
Dat heeft deels met genetische aanleg te maken, maar ook met verschillen in de leefstijl en het eetpatroon.
Soms ook kan het komen doordat men anders tegen de gezondheidszorg en het zoeken van medische hulp aankijkt (10).
✓ Hoge bloeddruk
Bij het bepalen van de bloeddruk worden twee waarden gemeten:
- De systolische bloeddruk, ook wel bovendruk genoemd
- En de diastolische bloeddruk, ofwel onderdruk.
Van een gezonde bloeddruk is sprake wanneer de bovendruk 120 (mmHg) en de onderdruk 80 (mmHg) of lager is.
Ben je 70 jaar of jonger, dan is bij een bovendruk van meer dan 140 (mmHg) sprake van een te hoge bloeddruk. Vanaf 70 jaar ligt die grens met 150 iets hoger.
Heb jij een te hoge bloeddruk en gebruik jij hier medicijnen voor?
Een te hoge bloeddruk is één van de kenmerken van metabole ontregeling, ofwel een verzameling van klachten die met je stofwisseling te maken hebben. Daartoe behoren naast een hoge bloeddruk ook: een verhoogd cholesterolgehalte, overgewicht (vooral toename bij de buik) en een hoge bloedglucosewaarde.
Metabole ontregeling vergroot weer de kans op het ontwikkelen van diabetes type 2 (11).
Tweederde van de patiënten met diabetes type 2 heeft een te hoge bloeddruk (12).
✓ Laag HDL cholesterol en hoog gehalte triglyceriden
Ook een ongunstig bloedlipidenprofiel is een kenmerk van metabole ontregeling en daarmee een voorspeller voor het krijgen van diabetes type 2 (13).
Bloedlipiden zijn vetten die in je bloed zitten. Dit zijn niet de voedselvetten, maar vooral de vetten die je lichaam zelf maakt na verwerking van je voedsel.
Omdat vetten niet goed oplossen in het waterige milieu van je bloed, verpakt je lichaam ze in lipiden deeltjes. Voorbeelden zijn HDL en LDL cholesterol deeltjes.
Vooral wanneer je weinig cholesterol en veel triglyceriden in je ‘goede’ HDL-deeltjes hebt zitten, is dat een signaal dat je lichaam ontregelt is en neemt het risico op het ontwikkelen van diabetes type 2 toe.
Dit wordt ook wel dyslipidemie genoemd (7).
Van dyslipidemie is sprake wanneer:
- HDL-cholesterol voor mannen kleiner of gelijk is aan 1,0 (mmol/l) en voor vrouwen kleiner of gelijk aan 1,3 mmol/l
- Triglyceriden hoger dan 1,7 (mmol/l)
Wil je meer weten over HDL en LDL cholesterol, lees dan dit artikel.
✓ Voor vrouwen: ooit zwangerschapsdiabetes gehad of een zware baby gekregen
Vrouwen die ooit een keer zwangerschapsdiabetes hebben gehad, lopen meer risico om later diabetes type 2 te ontwikkelen (14, 15).
(Zwangerschaps)diabetes, maar ook overgewicht kunnen er voor zorgen dat je baby aan de zware kant wordt.
Heb jij kinderen en waren die bij de geboorte meer dan 4 kilo? Dan is dat ook een risicofactor voor het krijgen van diabetes type 2 (16).
Ook wanneer jouw moeder zwangerschapssuiker had toen ze zwanger was van jou, loop jij kans het zelf ook eerder te krijgen.
✓ Onvoldoende bewegen
Weinig beweging vergroot het risico op het krijgen van diabetes type 2.
Vaak geldt dat mensen die weinig bewegen, veel tijd zittend doorbrengen.
Tussen veel zitten en vooral TV kijken aan de ene kant, en het voorkomen van diabetes type 2 aan de andere kant, bestaat dan ook een sterk verband.
Hoe meer tijd men zittend en TV-kijkend doorbrengt, hoe groter de incidentie (het aantal nieuwe gevallen) van diabetes type 2 (17).
✓ Roken
Ook roken is een risicofactor voor het ontwikkelen van diabetes type 2.
Hoe dat precies werkt is nog niet helemaal duidelijk. Het lijkt er op dat nicotine de processen in het lichaam verstoort die betrokken zijn bij het in stand houden van een normale glucosebalans.
Dit lijkt gelukkig wel een omkeerbaar proces. Voormalige rokers die 10 jaar geleden zijn gestopt, hebben niet meer risico op diabetes dan mensen die nooit hebben gerookt (18).
✓ Voor vrouwen: Polycysteus Ovarium Syndroom (PCOS)
PCOS is een hormonale afwijking waarbij de eisprong (ovulatie) vaak uitblijft. PCOS is, net als diabetes type 2, ook een ziekte die vooraf wordt gegaan door metabole ontregeling.
Het komt voor bij 5 tot 15 procent van alle vrouwen en lijkt een familiekwaal.
Ongeveer de helft van de vrouwen met PCOS heeft overgewicht. Maar het is wederom vooral de toegenomen buikomvang die een risicofactor is voor het krijgen van diabetes type 2.
Vrouwen met PCOS hebben een 5 tot 7 keer grotere kans op diabetes 2, dan vrouwen die dat niet hebben (19).
✓ Andere aandoeningen: ijzerstapelingsziekte en acanthosis nigricans
Bij hemochromatose ofwel ijzerstapeling neemt het lichaam teveel ijzer op. Dit is een genetische aandoening.
Hemochromatose kan tot veel klachten leiden. Onder andere de pancreas (alvleesklier) kan beschadigd raken. En die is verantwoordelijk voor de productie van insuline.
Daarom is deze aandoening een risicofactor voor het ontwikkelen van diabetes (20).
Acanthosis nigricans (AN) is een huidafwijking waarbij de huid donker verkleurt en verdikt. Dat gebeurt meestal in huidplooien zoals de oksels, liezen en nek.
De aandoening hangt samen met hoge insulinewaarden. En hoge insulinewaarden kunnen uiteindelijk leiden tot insulineresistentie en diabetes type 2 (21).
Doe de test
Wil jij snel weten wat jouw risico is? Vul dan hier 7 vragen in en bereken direct wat jouw score betekent.
Heb jij een hoge score en herken je onderstaande symptomen? Dan is het verstandig om een afspraak te maken bij je huisarts.
4. Symptomen van diabetes type 2
Je hebt niet van de ene op de andere dag diabetes type 2. De ziekte ontwikkelt zich vaak over langere tijd, met in eerste instantie geen, of weinig klachten.
De klachten zijn vaak mild en ook nog eens aspecifiek. Dat wil zeggen dat ze niet bij perse bij een specifieke aandoening horen.
Hoe herken je dan diabetes type 2?
De volgende tekenen en symptomen kunnen een aanwijzing zijn (22):
| Symptomen Diabetes type 2 |
|---|
| ✓ Meer dorst |
| ✓ Vaker plassen |
| ✓ Meer honger |
| ✓ Vermoeidheid |
| ✓ Wazig, dubbel of slecht zien, of last van rode en branderige ogen |
| ✓ Doof of tintelend gevoel in handen of voeten |
| ✓ Pijnlijke plekken, zweren of wondjes die maar moeilijk genezen |
| ✓ Toegenomen buikvet, zonder dat je anders bent gaan eten |
| ✓ Onverklaarbaar gewichtsverlies, vooral bij extreem hoge glucosewaarden en ouderdom |
| ✓ Kortademigheid of pijn in de benen bij het lopen |
| ✓ Infecties die vaak terugkomen, zoals blaasontsteking |
5. Bloedglucosewaarden
De huisarts stelt de diagnose diabetes type 2 vast door te kijken naar welke risicofactoren bij jou van toepassing zijn en door je bloedglucosewaarde te bepalen.
Glycemie is een ander woord voor de hoeveelheid glucose in je bloed, ofwel je bloedglucosewaarde. Deze waarde wordt gemeten met een vingerprik en uitgedrukt in mmol/l.
De bloedsuikerwaarde varieert van moment tot moment en is over het algemeen lager wanneer je nuchter bent. Nuchter betekent: ’s ochtends als je nog niets gegeten of gedronken hebt (alleen water is toegestaan).
Normale bloedglucose waarden
Van een normale bloedglucose waarde, ook wel euglycemie genoemd, is sprake bij de volgende waarden:
| Bloedglucose | |
|---|---|
| Nuchter | < 6,1 |
| Niet nuchter | < 7,8 |
Hypoglycemie
Wanneer de waarde beneden de 4 komt, is sprake van hypoglycemie (hypo), ofwel een te lage waarde.
Dit kan vervelende klachten geven als`;
- Trillen
- Zweten
- Bleekheid
- Duizeligheid
- Slap gevoel
- Vermoeidheid
- Concentratiestoornissen
- Tintelingen
- Slecht zien
- Misselijkheid
- Honger
- Nervositeit
Een hypo kan het gevolg zijn van een lichamelijke reactie op een maaltijd met heel veel snel verteerbare koolhydraten.
Als je al diabetes hebt kan een hypo komen door verkeerd ingestelde medicatie (te veel insuline ineens), het missen of uitstellen van een maaltijd terwijl je diabetes medicatie gebruikt, na lichamelijke inspanning of alcohol consumptie.
Hyperglycemie
Het glucose gehalte in je bloed kan ook te hoog zijn. Je spreekt dan van hyperglycemie. Dat wordt ook wel een hyper genoemd.
Bij een hyper kun je last hebben van klachten zoals:
- Dorst
- Een droge mond en droge tong
- Je moe voelen
- Slaperigheid
- Veel plassen
- Plotselinge humeurigheid of snel boos worden
- Hoofdpijn
- Concentratieproblemen
- Roodheid
- Troebel zien
Diagnose diabetes type 2
De diagnose diabetes type 2 wordt gesteld wanneer (7):
- Je nuchtere bloedsuiker op twee verschillende dagen 7 of hoger is
- Je nuchtere bloedsuiker op één dag 7 of hoger is EN je klachten hebt
- Je bloedsuiker (nuchter of niet) op één dag 11 of hoger is en je klachten hebt
6. Wat kan je zelf doen
De belangrijkste risicofactoren voor het ontstaan van diabetes type 2 waar je zelf invloed op hebt zijn het ontwikkelen van buikvet, onvoldoende beweging en roken.
Naast voldoende bewegen en niet roken zijn gezond eten en buikvet verliezen dus de sleutel tot een gezond lichaam zonder diabetes.
Ook wanneer je al diabetes type 2 hebt, kun je baat hebben bij het aanpassen van je voeding en leefstijl. Dat maakt ook onderdeel uit van het behandelplan dat de arts je voorschrijft.
Diabetes type 2 is in veel gevallen zelfs reversibel. Dat wil zeggen dat het omkeerbaar is, zeker in de beginfase.
Maar ook als je al langer te maken hebt met diabetes type 2, kan je de ziekte nog in remissie brengen. Dat betekent dat je de ziekte onder controle houdt met een gezonde leefstijl.
Studies tonen aan dat bij 46% van de patiënten binnen een jaar sprake is van remissie wanneer zij succesvol afvallen. Binnen twee jaar geldt dat voor 36%.
Dat komt vooral doordat het vet rondom de alvleesklier afneemt, waardoor de productie van het hormoon insuline weer op gang komt. Maar ook omdat je lichaamscellen bij verlies van buikvet weer gevoeliger worden voor de eigen insuline en er dus minder aangemaakt hoeft te worden (23).
Kies voor koolhydraatarm, onbewerkt en natuurlijk
Diabetes type 2 is een welvaartsziekte. In de tijd van onze voorouders bestond de ziekte nog niet.
Onze voorouders aten geen fabrieksvoedsel zoals koek, witbrood en eten uit pakjes en zakjes. Ze aten wat de natuur hen gaf, zoals noten, pitten, zaden, groenten, knollen, fruit, ei, vlees en vis.
Koolhydraatrijke producten zoals rijp fruit, wortelen, knollen en honing waren niet het hele jaar door beschikbaar en waren vooral nuttig om een vetlaag voor de winter aan te leggen.
Natuurlijk leven we tegenwoordig in een andere wereld met andere uitdagingen. Maar door het zoveel mogelijk volgen van onderstaande richtlijnen ben je al goed op weg naar een gezond en verantwoord eetpatroon.
- Breng regelmaat en rust aan in je voedingspatroon. Verdeel de koolhydraten over 3 maaltijden per dag en neem niet teveel tussendoortjes. Je lichaam heeft rust nodig voor het verteren van je voedsel
- Vermijd producten met geraffineerde suikers (witte suiker, rietsuiker, fructose, glucose), zoals koek, snoep, kant-en-klaar maaltijden, frisdrank
- Beperk het gebruik van producten die rijk aan zetmeel zijn, zoals pasta, rijst, brood en ontbijtgranen. Wil je dit niet helemaal schrappen, kies dan altijd voor de volkoren variant
- Bereid maaltijden waarin eiwitten, gezonde vetten en vezels de hoofdrol spelen. Die vind je bijvoorbeeld in groente, onbewerkt vlees, vis, eieren, groente, zaden, pitten en noten
- Fruit bevat naast vezels, vitaminen en mineralen ook suiker. Eet maximaal 2 porties fruit per dag en kies voor fruit met wat minder koolhydraten. Eet fruit bij voorkeur als onderdeel van een maaltijd
- Kies als tussendoortje een handje gemengde, ongebrande en ongezouten noten
Wil je nog meer tips? Bekijk dan ook eens dit artikel met informatie over en tips bij diabetes.
Tekst is geverifieerd door Connie Hoek, Diëtist
[helpful]
- Diabetesfonds. Topic: Diabetes in cijfers. Geraadpleegd September 2021.
- Volksgezondheidenzorg.info. Topic: Ranglijst doodsoorzaken op basis van sterfte. Geraadpleegd September 2021.
- Tokarz, V.L., MacDonald, P.E., & Klip, A. (2018). The cell biology of systemic insulin function. J Cell Biol. Jul 2;217(7):2273-2289.
- Zheng, Y., Ley, S. & Hu, F. (2018). Global aetiology and epidemiology of type 2 diabetes mellitus and its complications. Nat Rev Endocrinol 14, 88–98.
- Type 1 Diabetes Trialnet. Topic: TD1 facts. Geraadpleegd juni 2021.
- National Institute of Diabetes and Digestive and Kidney Diseases (NIH). Topic: Risk Factors for Type 2 Diabetes. Geraadpleegd juni 2021.
- Nederlands Huisartsen Genootschap (NHG). Richtlijnen diabetes mellitus type 2. Geraadpleegd juni 2021.
- Hu, Y., Bhupathiraju, S.N., de Koning, L., & Hu, F.B. (2014). Duration of obesity and overweight and risk of type 2 diabetes among US women. Obesity, Volume22, Issue10, October, Pages 2267-2273.
- Seo, D.C., Choe, S., & Torabi, M.R. (2017). Is waist circumference ≥102/88cm better than body mass index ≥30 to predict hypertension and diabetes development regardless of gender, age group, and race/ethnicity? Meta-analysis. Prev Med. Apr; 97:100-108.
- Goff, L.M. (2019). Ethnicity and Type 2 diabetes in the UK. Diabet Med. Aug;36(8):927-938.
- Castro-Barquero, S., Ruiz-León, A. M., Sierra-Pérez, M., Estruch, R., & Casas, R. (2020). Dietary Strategies for Metabolic Syndrome: A Comprehensive Review. Nutrients, 12(10), 2983.
- Cloutier, L., & Lamarre-Cliche, M. (2018). Hypertension in Adults With Type 2 Diabetes: A Review of Blood Pressure Measurement Methods, Targets and Therapy. Can J Diabetes. Apr;42(2):188-195.
- Taskinen, M.R., & Borén, J. (2015). New insights into the pathophysiology of dyslipidemia in type 2 diabetes. Atherosclerosis. Apr;239(2):483-95.
- Bellamy, L., Casas, J.P., Hingorani, A.D., & Williams, D. (2009). Type 2 diabetes mellitus after gestational diabetes: a systematic review and meta-analysis. Lancet. May 23;373(9677):1773-9.
- Kim, C., Newton, K.M., & Knopp, R.H. (2002). Gestational diabetes and the incidence of type 2 diabetes: a systematic review. Diabetes Care. Oct;25(10):1862-8.
- Kong, L., Nilsson, I.A.K., Gissler, M., & Lavebratt, C. (2019). Associations of Maternal Diabetes and Body Mass Index With Offspring Birth Weight and Prematurity. JAMA Pediatr. Apr 1;173(4):371-378.
- Patterson, R., McNamara, E., Tainio, M., de Sá, T.H., Smith, A.D., Sharp, S.J., Edwards, P., Woodcock, J., Brage, S., & Wijndaele, K. (2018). Sedentary behaviour and risk of all-cause, cardiovascular and cancer mortality, and incident type 2 diabetes: a systematic review and dose response meta-analysis. Eur J Epidemiol. Sep;33(9):811-829.
- Maddatu, J., Anderson-Baucum, E., & Evans-Molina, C. (2017). Smoking and the risk of type 2 diabetes. Transl Res. Jun;184:101-107.
- Azziz, R. (2018). Polycystic Ovary Syndrome. Obstet Gynecol. Aug;132(2):321-336.
- Simcox, J.A., & McClain, D.A. (2013). Iron and diabetes risk. Cell Metab. Mar 5;17(3):329-41.
- Jones, L.H., & Ficca, M. (2007). Is Acanthosis Nigricans a reliable indicator for risk of type 2 diabetes? J Sch Nurs. Oct;23(5):247-51.
- National Institute of Diabetes and Digestive and Kidney Diseases (NIH). Topic: Symptoms and causes of diabetes. Geraadpleegd juni 2021.
- Taylor, R., Al-Mrabeh, A., & Sattar, N. (2019). Understanding the mechanisms of reversal of type 2 diabetes. Lancet Diabetes Endocrinol. Sep;7(9):726-736.
Meer
Deel dit bericht
Lees ook eens
Top artikel
Dit mooie verhaal van Yvonne willen we graag met jullie delen. Na een zware tijd is zij voor eens en altijd de strijd met de kilo’s aangegaan. En het resultaat is geweldig:...
Top artikel
Met het 7x7 Afslank Programma viel Petra in 2018 maar liefst 19 kilo af. Drie jaar later zochten wij haar opnieuw op. En het gaat nog steeds goed!...
Gezond eten
Gembershots: hoe gezond zijn ze?
Gezond eten
Is kurkuma echt gezond?
Ervaringen
Als Marjan het kan, kan jij het ook!
Gezond eten
Zeven tips om Pasen gezond door te komen
Gezond eten
Boekweit, gezond of niet?
Gezond eten
Hoe gezond is soja?
Reacties (20)
Hier kan je discussiëren over dit artikel, vragen stellen en inhoudelijk iets bijdragen. Lees vooral even onze huisregels en veelgestelde vragen