Olijfolie: gezond of niet?
Olijfolie staat in de meeste Nederlandse keukenkastjes. Het is een van de populairste producten om in te bakken en braden.
Dat komt niet alleen door de rijke smaak of de veelzijdigheid van dit product. Olijfolie staat ook bekend als erg gezond. Onderzoek lijkt er zelfs op te wijzen dat het kan helpen bij hartaandoeningen, kanker en ontstekingen.
In dit artikel bekijken we of olijfolie inderdaad gezond is, wat de gezondheidsvoordelen dan zijn, en of olijfolie ook nadelige effecten kent.
Inhoud van dit artikel
1. Wat is olijfolie?
Olijfolie is een plantaardige oliesoort die wordt gewonnen uit olijven, de vruchten van de olijfboom. Mensen kennen olijfolie al zo’n 6000 jaar; rond het jaar 1200 voor de jaartelling brachten de Feniciërs de olijfboom naar Italië.
De bomen – Olea Europeae – gedijden goed in het mediterrane klimaat. Veel landen rond de Middellandse Zee produceren dan ook olijfolie.
De olie wordt vooral gebruikt bij de voedselbereiding, maar kent ook toepassingen voor de huid.
Hoe wordt olijfolie gemaakt?
Olijven worden met de hand geplukt of machinaal uit de bomen geschud. Daarna worden ze gewassen en tot pulp verwerkt. Dat kan door te persen, maar een modernere methode is om de olijven te pletten, mengen en vervolgens in een centrifuge de olie van het vruchtvlees te scheiden (1).
2. Is olijfolie gezond?
Er zijn verschillende soorten olijfolie. Ze verschillen in voedingswaarde en de mate waarin ze bewerkt zijn. De drie bekendste soorten zijn:
- Geraffineerde of gewone olijfolie
- Vierge olijfolie
- Extra vierge olijfolie
Van deze drie staat extra vierge bekend als de beste olijfolie en de meest gezonde, en geraffineerde olijfolie juist als de minst gezonde. Extra vierge is de minst bewerkte soort, die wordt gewonnen met behulp van natuurlijke methoden en gestandaardiseerd op zuiverheid, smaak en geur (2). Extra vierge olijfolie wordt ook wel ongeraffineerde, koud geperste, koude persing of extra virgine olijfolie genoemd.
Deze soort olijfolie heeft een unieke, volle smaak en is vooral lekker in koude gerechten, salades en dressings.
Je kunt in olijfolie ook bakken en braden. Doe dat bij voorkeur op gematigde temperaturen (tot 180 graden ongeveer). Als je olijfolie heel heet maakt, kan de unieke smaak deels verloren gaan doordat de olie ontleedt door de verhitting (3).
3. Voedingswaarde van olijfolie
Olijfolie is 884 kcal per 100 gram. Dat lijkt veel. Maar bedenk: je gebruikt meestal maar weinig olie per keer.
Dit is de voedingswaarde van een eetlepel (13,5 gram) olijfolie (4):
Calorieën | 119 | |
Vetten | 13,5 g | (waarvan onverzadigd 11,28 gram) |
Vitamine E | 1,94 mg | (ADH = 15 mg) |
Vitamine K | 8 µg | (ADH = 70 µg) |
Olijfolie is dus rijk aan gezonde vetten en vitamine E en K: antioxidanten die ontstekingen en chronische ziekten helpen bestrijden (5), (6).
4. Gezondheidsvoordelen van olijfolie
Waarom wordt gedacht dat olijfolie gezond is? Dit is wat de wetenschap zegt over de gezondheidsvoordelen van olijfolie.
Olijfolie bevat ontstekingsremmende stoffen
Chronische ontstekingen kunnen een risico vormen voor je gezondheid. Ze worden beschouwd als een belangrijke oorzaak van ziekten, zoals kanker, hartaandoeningen, metabool syndroom, diabetes type 2, de ziekte van Alzheimer, artritis en zelfs obesitas.
Verschillende onderzoeken tonen aan dat regelmatige consumptie van olijfolie verband kan houden met lagere niveaus van bepaalde ontstekingsmarkers in het bloed, zoals bijvoorbeeld CRP en interleukine-6 (7, 8).
De belangrijkste ontstekingsremmende effecten van de olie lijken echter voort te komen uit de antioxiderende en ontstekingsremmende stoffen oleaceïne en oleocanthal. In reageerbuis- en dierstudies lijken deze stoffen ontstekingen aanzienlijk te verminderen (9, 10). Er zijn echter meer studies op mensen nodig om deze effecten verder te onderzoeken.
Tot slot laat een van de onderzoeken naar de ontstekingsremmende werking van olijfolie zien dat de oleocanthal in 50 ml extra vierge olijfolie – zo’n 3 eetlepels – ongeveer evenveel effect heeft als 10% van de dosis ibuprofen voor volwassenen. (11).
Olijfolie en hartaandoeningen
Omdat hartaandoeningen minder vaak voorkomen in mediterrane landen is er uitgebreid onderzoek gedaan naar het mediterrane dieet. Het is aangetoond dat deze manier van eten het risico op hart- en vaatziekten aanzienlijk vermindert (12, 13, 14).
Extra vierge olie is een belangrijk bestanddeel in dit dieet en lijkt op verschillende manieren te kunnen beschermen tegen hartaandoeningen (15).
Olijfolie beschermt zoals eerder gezegd tegen ontstekingen, maar bijvoorbeeld ook tegen oxidatie van ‘slecht’ LDL-cholesterol, wat een belangrijke factor is in de ontwikkeling van hartaandoeningen (16).
Het is daarnaast aangetoond dat olijfolie de bloeddruk verlaagt, wat een van de sterkste risicofactoren is voor hartaandoeningen. In één onderzoek verminderde olijfolie de behoefte aan bloeddrukmedicatie met 48% (17, 18, 19).
Olijfolie zou ook goed zijn voor de gezondheid van je bloedvaten, omdat het de functie van het endotheel (de bekleding van de bloedvaten) lijkt te verbeteren (20, 21).
Tot slot suggereren sommige onderzoeken dat olijfolie ongewenste bloedstolling (een veroorzaker van hartaanvallen en beroertes) kan helpen voorkomen (22).
Olijfolie en lichaamsgewicht
Er zitten veel vet en calorieën in olijfolie. Als je te veel calorieën binnenkrijgt, leidt dat tot gewichtstoename. Toch brengen veel onderzoeken het olijfolie-rijke mediterrane dieet juist in verband met gunstige effecten op het lichaamsgewicht (23, 24, 25).
Bovendien bestaat er een driejarig onderzoek onder 187 deelnemers waarin een dieet dat rijk was aan olijfolie, een verband liet zien met verhoogde niveaus van antioxidanten in het bloed én met gewichtsverlies (26).
Olijfolie en diabetes type 2
Verschillende soorten onderzoeken tonen aan dat olijfolie, in combinatie met een mediterraan dieet, het risico op diabetes type 2 kan verminderen.
Zo brengen verschillende onderzoeken olijfolie in verband met gunstige effecten op de bloedsuikerspiegel en insulinegevoeligheid (27, 28). En een bepaalde klinische studie laat zien dat een mediterraan dieet, rijk aan olijfolie, het risico op diabetes type 2 met meer dan 40% verminderde (29).
Er zitten antioxidanten in die de kans op kanker verkleinen
Mensen in mediterrane landen lijken minder kans te hebben om sommige vormen van kanker te krijgen. Er zijn behoorlijk wat onderzoekers die denken dat olijfolie hiervan de oorzaak kan zijn (30).
Het is aangetoond dat de antioxidanten in olijfolie de oxidatieve schade als gevolg van vrije radicalen kunnen verminderen. De aanname is dat die schade de belangrijkste oorzaak van kanker is (31, 32). Ook zijn er reageerbuisstudies die aantonen dat verbindingen in olijfolie kankercellen kunnen bestrijden (33, 34).
Maar ook hier is meer onderzoek onder mensen nodig om te bepalen of olijfolie het risico op kanker echt vermindert.
Olijfolie bevat veel voedingsstoffen met antibacteriële eigenschappen
Uit reageerbuisstudies blijkt dat extra vierge olijfolie acht stammen van Helicobacter pylori bestrijdt, een bacterie die in je maag leeft en maagzweren en maagkanker kan veroorzaken (35).
Een onderzoek bij mensen suggereerde dat een dagelijkse dosis van 30 gram extra vierge olijfolie, een Helicobacter pylori-infectie bij 10-40% van de mensen verwijderde, in slechts twee weken (36).
Olijfolie en de ziekte van Alzheimer
Olijfolie lijkt een gunstig effect te hebben op bepaalde ziekten, zoals de ziekte van Alzheimer en reumatoïde artritis.
Een van de belangrijkste kenmerken van de ziekte van Alzheimer is een opeenhoping van zogenaamde bèta-amyloïde plaques in de hersencellen. Een studie bij muizen toonde aan dat een stof in olijfolie kan helpen deze plaques te verwijderen (37). Bovendien wijst een bepaald onderzoek met mensen erop dat een olijfolierijk mediterraan dieet de hersenfunctie verbetert (38).
Maar er is verder nog weinig bekend over de invloed van olijfolie op de ziekte van Alzheimer. Er is dus meer onderzoek onder mensen nodig.
Olijfolie en reumatoïde artritis
Reumatoïde artritis is een auto-immuunziekte die waarschijnlijk wordt veroorzaakt doordat het immuunsysteem per ongeluk normale cellen aanvalt.
Olijfoliesupplementen lijken ontstekingsmarkers te verbeteren en oxidatieve stress te verminderen bij mensen met reumatoïde artritis (39, 40). In één onderzoek trad er bij een combinatie van olijf- en visolie een flinke verbetering op in de handgreepsterkte, gewrichtspijn en ochtendstijfheid bij mensen met reumatoïde artritis (41).
5. Kent olijfolie ook bezwaren?
Olijfolie bestaat voor 11% uit onverzadigd vet, zoals omega-6- en omega-3-vetzuren (4) en er zijn mensen die vinden dat het een hoge omega-6 tot omega-3-verhouding heeft. Omdat de totale hoeveelheid meervoudig onverzadigde vetten nog steeds relatief laag is, is dit waarschijnlijk niet iets om je zorgen over te maken (4).
Een fles olijfolie heb je vaak lang in huis. Bewaar hem op een donkere, niet te koude plaats (het liefst op kamertemperatuur), bijvoorbeeld in een afgesloten keukenkastje. Zorg ook dat de verpakking goed dicht zit en sluit hem telkens direct als je de olie gebruikt. Olijfolie kun je ongeveer één jaar bewaren.
6. Conclusie
Olijfolie is uitgebreid bestudeerd vanwege de vele gezondheidsvoordelen die ermee geassocieerd worden. Vooral extra vierge olijfolie lijkt gezond te zijn.
Deze soort olijfolie is rijk aan ziektebestrijdende antioxidanten en wordt in verband gebracht met een breed scala aan potentiële gezondheidsvoordelen op het gebied van:
- Ontstekingen
- Hartaandoeningen
- Lichaamsgewicht
- Diabetes type 2
- Antibacteriële eigenschappen
- Bepaalde soorten kanker
- Alzheimer
- Reumatoïde artritis
Olijfolie verwerken in je voeding
Olijfolie is overal te koop; van supermarkten tot speciaalzaken. Let wel altijd goed op als je het koopt. Bepaalde soorten olijfolie zijn gezonder dan andere en ook de kwaliteit verschilt. Lees dus altijd goed de etiketten en koop het liefst extra vierge olijfolie. Let ook op dat de olijfolie niet is gemengd met een andere olie.
In al onze boeken en programma’s zitten voorbeelden van recepten met olijfolie. Maar het is sowieso heel eenvoudig om olijfolie te verwerken in je dieet. Gebruik het in plaats van boter als je bakt of braadt. Of verwerk het in dressings, koude sauzen en marinades. Als je wilt, kun je ook een eetlepel pure olijfolie innemen.
Snel, simpel, lekker én gezond
Gezonde 20 Minuten Recepten
Verrassende recepten met simpele ingrediënten, die binnen 20 minuten op tafel staan.
Tekst is geverifieerd door Margaretha Kussendrager, Diëtist
Wat vond je van dit artikel?
- Dini, I., Graziani, G., Gaspari, A., Fedele, F. L., Sicari, A., Vinale, F., Cavallo, P., Lorito, M., & Ritieni, A. (2020). New Strategies in the Cultivation of Olive Trees and Repercussions on the Nutritional Value of the Extra Virgin Olive Oil. Molecules (Basel, Switzerland), 25(10), 2345. https://doi.org/10.3390/molecules25102345
- Jimenez-Lopez, C., Carpena, M., Lourenço-Lopes, C., Gallardo-Gomez, M., Lorenzo, J. M., Barba, F. J., Prieto, M. A., & Simal-Gandara, J. (2020). Bioactive Compounds and Quality of Extra Virgin Olive Oil. Foods (Basel, Switzerland), 9(8), 1014. https://doi.org/10.3390/foods9081014
- Allouche, Y., Jiménez, A., Gaforio, J. J., Uceda, M., & Beltrán, G. (2007). How heating affects extra virgin olive oil quality indexes and chemical composition. Journal of agricultural and food chemistry, 55(23), 9646–9654. https://doi.org/10.1021/jf070628u
- FoodData Central. (z.d.). FoodData Central. Geraadpleegd op 23 december 2021, van https://fdc.nal.usda.gov/fdc-app.html#/food-details/171413/nutrients
- Gorzynik-Debicka, M., Przychodzen, P., Cappello, F., Kuban-Jankowska, A., Marino Gammazza, A., Knap, N., Wozniak, M., & Gorska-Ponikowska, M. (2018). Potential Health Benefits of Olive Oil and Plant Polyphenols. International journal of molecular sciences, 19(3), 686. https://doi.org/10.3390/ijms19030686
- Ali, S. S., Ahsan, H., Zia, M. K., Siddiqui, T., & Khan, F. H. (2020). Understanding oxidants and antioxidants: Classical team with new players. Journal of food biochemistry, 44(3), e13145. https://doi.org/10.1111/jfbc.13145
- Fernandes, J., Fialho, M., Santos, R., Peixoto-Plácido, C., Madeira, T., Sousa-Santos, N., Virgolino, A., Santos, O., & Vaz Carneiro, A. (2020). Is olive oil good for you? A systematic review and meta-analysis on anti-inflammatory benefits from regular dietary intake. Nutrition (Burbank, Los Angeles County, Calif.), 69, 110559. https://doi.org/10.1016/j.nut.2019.110559
- Schwingshackl, L., Christoph, M., & Hoffmann, G. (2015). Effects of Olive Oil on Markers of Inflammation and Endothelial Function-A Systematic Review and Meta-Analysis. Nutrients, 7(9), 7651–7675. https://doi.org/10.3390/nu7095356
- Carpi, S., Scoditti, E., Massaro, M., Polini, B., Manera, C., Digiacomo, M., Esposito Salsano, J., Poli, G., Tuccinardi, T., Doccini, S., Santorelli, F. M., Carluccio, M. A., Macchia, M., Wabitsch, M., De Caterina, R., & Nieri, P. (2019). The Extra-Virgin Olive Oil Polyphenols Oleocanthal and Oleacein Counteract Inflammation-Related Gene and miRNA Expression in Adipocytes by Attenuating NF-κB Activation. Nutrients, 11(12), 2855. https://doi.org/10.3390/nu11122855
- Carpi, S., Scoditti, E., Massaro, M., Polini, B., Manera, C., Digiacomo, M., Esposito Salsano, J., Poli, G., Tuccinardi, T., Doccini, S., Santorelli, F. M., Carluccio, M. A., Macchia, M., Wabitsch, M., De Caterina, R., & Nieri, P. (2019). The Extra-Virgin Olive Oil Polyphenols Oleocanthal and Oleacein Counteract Inflammation-Related Gene and miRNA Expression in Adipocytes by Attenuating NF-κB Activation. Nutrients, 11(12), 2855. https://doi.org/10.3390/nu11122855
- Beauchamp, G. K., Keast, R. S., Morel, D., Lin, J., Pika, J., Han, Q., Lee, C. H., Smith, A. B., & Breslin, P. A. (2005). Phytochemistry: ibuprofen-like activity in extra-virgin olive oil. Nature, 437(7055), 45–46. https://doi.org/10.1038/437045a
- Estruch, R., Ros, E., Salas-Salvadó, J., Covas, M. I., Corella, D., Arós, F., Gómez-Gracia, E., Ruiz-Gutiérrez, V., Fiol, M., Lapetra, J., Lamuela-Raventos, R. M., Serra-Majem, L., Pintó, X., Basora, J., Muñoz, M. A., Sorlí, J. V., Martínez, J. A., Martínez-González, M. A., & PREDIMED Study Investigators (2013). Primary prevention of cardiovascular disease with a Mediterranean diet. The New England journal of medicine, 368(14), 1279–1290. https://doi.org/10.1056/NEJMoa1200303 (Retraction published N Engl J Med. 2018 Jun 21;378(25):2441-2442)
- Rees, K., Hartley, L., Flowers, N., Clarke, A., Hooper, L., Thorogood, M., & Stranges, S. (2013). ‘Mediterranean’ dietary pattern for the primary prevention of cardiovascular disease. The Cochrane database of systematic reviews, (8), CD009825. https://doi.org/10.1002/14651858.CD009825.pub2
- de Lorgeril M. (2013). Mediterranean diet and cardiovascular disease: historical perspective and latest evidence. Current atherosclerosis reports, 15(12), 370. https://doi.org/10.1007/s11883-013-0370-4
- María-Isabel Covas, Olive oil and the cardiovascular system, Pharmacological Research, Volume 55, Issue 3, 2007, Pages 175-186,
ISSN 1043-6618, https://doi.org/10.1016/j.phrs.2007.01.010 (https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1043661807000333) - Hernáez, Á., Remaley, A. T., Farràs, M., Fernández-Castillejo, S., Subirana, I., Schröder, H., Fernández-Mampel, M., Muñoz-Aguayo, D., Sampson, M., Solà, R., Farré, M., de la Torre, R., López-Sabater, M. C., Nyyssönen, K., Zunft, H. J., Covas, M. I., & Fitó, M. (2015). Olive Oil Polyphenols Decrease LDL Concentrations and LDL Atherogenicity in Men in a Randomized Controlled Trial. The Journal of nutrition, 145(8), 1692–1697. https://doi.org/10.3945/jn.115.211557
- Psaltopoulou, T., Naska, A., Orfanos, P., Trichopoulos, D., Mountokalakis, T., & Trichopoulou, A. (2004). Olive oil, the Mediterranean diet, and arterial blood pressure: the Greek European Prospective Investigation into Cancer and Nutrition (EPIC) study. The American journal of clinical nutrition, 80(4), 1012–1018. https://doi.org/10.1093/ajcn/80.4.1012
- Perona, J. S., Cañizares, J., Montero, E., Sánchez-Domínguez, J. M., Catalá, A., & Ruiz-Gutiérrez, V. (2004). Virgin olive oil reduces blood pressure in hypertensive elderly subjects. Clinical nutrition (Edinburgh, Scotland), 23(5), 1113–1121. https://doi.org/10.1016/j.clnu.2004.02.004
- Ferrara, L. A., Raimondi, A. S., d’Episcopo, L., Guida, L., Dello Russo, A., & Marotta, T. (2000). Olive oil and reduced need for antihypertensive medications. Archives of internal medicine, 160(6), 837–842. https://doi.org/10.1001/archinte.160.6.837
- Schwingshackl, L., Christoph, M., & Hoffmann, G. (2015). Effects of Olive Oil on Markers of Inflammation and Endothelial Function-A Systematic Review and Meta-Analysis. Nutrients, 7(9), 7651–7675. https://doi.org/10.3390/nu7095356
- Summerhill, V., Karagodin, V., Grechko, A., Myasoedova, V., & Orekhov, A. (2018). Vasculoprotective Role of Olive Oil Compounds via Modulation of Oxidative Stress in Atherosclerosis. Frontiers in cardiovascular medicine, 5, 188. https://doi.org/10.3389/fcvm.2018.00188
- Mehmood, A., Usman, M., Patil, P., Zhao, L., & Wang, C. (2020). A review on management of cardiovascular diseases by olive polyphenols. Food science & nutrition, 8(9), 4639–4655. https://doi.org/10.1002/fsn3.1668
- Mendez, M. A., Popkin, B. M., Jakszyn, P., Berenguer, A., Tormo, M. J., Sanchéz, M. J., Quirós, J. R., Pera, G., Navarro, C., Martinez, C., Larrañaga, N., Dorronsoro, M., Chirlaque, M. D., Barricarte, A., Ardanaz, E., Amiano, P., Agudo, A., & González, C. A. (2006). Adherence to a Mediterranean diet is associated with reduced 3-year incidence of obesity. The Journal of nutrition, 136(11), 2934–2938. https://doi.org/10.1093/jn/136.11.2934
- Sánchez-Villegas, A., Bes-Rastrollo, M., Martínez-González, M. A., & Serra-Majem, L. (2006). Adherence to a Mediterranean dietary pattern and weight gain in a follow-up study: the SUN cohort. International journal of obesity (2005), 30(2), 350–358. https://doi.org/10.1038/sj.ijo.0803118
- Schröder, H., Marrugat, J., Vila, J., Covas, M. I., & Elosua, R. (2004). Adherence to the traditional mediterranean diet is inversely associated with body mass index and obesity in a spanish population. The Journal of nutrition, 134(12), 3355–3361. https://doi.org/10.1093/jn/134.12.3355
- Razquin, C., Martinez, J. A., Martinez-Gonzalez, M. A., Mitjavila, M. T., Estruch, R., & Marti, A. (2009). A 3 years follow-up of a Mediterranean diet rich in virgin olive oil is associated with high plasma antioxidant capacity and reduced body weight gain. European journal of clinical nutrition, 63(12), 1387–1393. https://doi.org/10.1038/ejcn.2009.106
- Kastorini, C. M., & Panagiotakos, D. B. (2009). Dietary patterns and prevention of type 2 diabetes: from research to clinical practice; a systematic review. Current diabetes reviews, 5(4), 221–227. https://doi.org/10.2174/157339909789804341
- Estruch, R., Martínez-González, M. A., Corella, D., Salas-Salvadó, J., Ruiz-Gutiérrez, V., Covas, M. I., Fiol, M., Gómez-Gracia, E., López-Sabater, M. C., Vinyoles, E., Arós, F., Conde, M., Lahoz, C., Lapetra, J., Sáez, G., Ros, E., & PREDIMED Study Investigators (2006). Effects of a Mediterranean-style diet on cardiovascular risk factors: a randomized trial. Annals of internal medicine, 145(1), 1–11. https://doi.org/10.7326/0003-4819-145-1-200607040-00004
- Salas-Salvadó, J., Bulló, M., Babio, N., Martínez-González, M. Á., Ibarrola-Jurado, N., Basora, J., Estruch, R., Covas, M. I., Corella, D., Arós, F., Ruiz-Gutiérrez, V., Ros, E., & PREDIMED Study Investigators (2011). Reduction in the incidence of type 2 diabetes with the Mediterranean diet: results of the PREDIMED-Reus nutrition intervention randomized trial. Diabetes care, 34(1), 14–19. https://doi.org/10.2337/dc10-1288
- Trichopoulou, A., Lagiou, P., Kuper, H., & Trichopoulos, D. (2000). Cancer and Mediterranean dietary traditions. Cancer epidemiology, biomarkers & prevention : a publication of the American Association for Cancer Research, cosponsored by the American Society of Preventive Oncology, 9(9), 869–873.
- Owen, R. W., Haubner, R., Würtele, G., Hull, E., Spiegelhalder, B., & Bartsch, H. (2004). Olives and olive oil in cancer prevention. European journal of cancer prevention : the official journal of the European Cancer Prevention Organisation (ECP), 13(4), 319–326. https://doi.org/10.1097/01.cej.0000130221.19480.7e
- Owen, R. W., Giacosa, A., Hull, W. E., Haubner, R., Spiegelhalder, B., & Bartsch, H. (2000). The antioxidant/anticancer potential of phenolic compounds isolated from olive oil. European journal of cancer (Oxford, England : 1990), 36(10), 1235–1247. https://doi.org/10.1016/s0959-8049(00)00103-9
- Menendez, J. A., Vellon, L., Colomer, R., & Lupu, R. (2005). Oleic acid, the main monounsaturated fatty acid of olive oil, suppresses Her-2/neu (erbB-2) expression and synergistically enhances the growth inhibitory effects of trastuzumab (Herceptin) in breast cancer cells with Her-2/neu oncogene amplification. Annals of oncology : official journal of the European Society for Medical Oncology, 16(3), 359–371. https://doi.org/10.1093/annonc/mdi090
- Solanas, M., Grau, L., Moral, R., Vela, E., Escrich, R., & Escrich, E. (2010). Dietary olive oil and corn oil differentially affect experimental breast cancer through distinct modulation of the p21Ras signaling and the proliferation-apoptosis balance. Carcinogenesis, 31(5), 871–879. https://doi.org/10.1093/carcin/bgp243
- Romero, C., Medina, E., Vargas, J., Brenes, M., & De Castro, A. (2007). In vitro activity of olive oil polyphenols against Helicobacter pylori. Journal of agricultural and food chemistry, 55(3), 680–686. https://doi.org/10.1021/jf0630217
- Manuel Castro,Concepción Romero,Antonio de Castro,Julio Vargas,Eduardo Medina,Raquel Millán,Manuel Brenes
(2012). Assessment of Helicobacter pylori Eradication by Virgin Olive Oil. Helicobacter. https://doi.org/10.1111/j.1523-5378.2012.00949.x - Abuznait, A. H., Qosa, H., Busnena, B. A., El Sayed, K. A., & Kaddoumi, A. (2013). Olive-oil-derived oleocanthal enhances β-amyloid clearance as a potential neuroprotective mechanism against Alzheimer’s disease: in vitro and in vivo studies. ACS chemical neuroscience, 4(6), 973–982. https://doi.org/10.1021/cn400024q
- Martínez-Lapiscina, E. H., Clavero, P., Toledo, E., Estruch, R., Salas-Salvadó, J., San Julián, B., Sanchez-Tainta, A., Ros, E., Valls-Pedret, C., & Martinez-Gonzalez, M. Á. (2013). Mediterranean diet improves cognition: the PREDIMED-NAVARRA randomised trial. Journal of neurology, neurosurgery, and psychiatry, 84(12), 1318–1325. https://doi.org/10.1136/jnnp-2012-304792
- Kremer, J. M., Lawrence, D. A., Jubiz, W., DiGiacomo, R., Rynes, R., Bartholomew, L. E., & Sherman, M. (1990). Dietary fish oil and olive oil supplementation in patients with rheumatoid arthritis. Clinical and immunologic effects. Arthritis and rheumatism, 33(6), 810–820. https://doi.org/10.1002/art.1780330607
- González Cernadas, L., Rodríguez-Romero, B., & Carballo-Costa, L. (2014). Importancia de los aspectos nutricionales en el proceso inflamatorio de pacientes con artritis reumatoide; una revisión [Importance of nutritional treatment in the inflammatory process of rheumatoid arthritis patients; a review]. Nutricion hospitalaria, 29(2), 237–245. https://doi.org/10.3305/nh.2014.29.2.7067
- Berbert, A. A., Kondo, C. R., Almendra, C. L., Matsuo, T., & Dichi, I. (2005). Supplementation of fish oil and olive oil in patients with rheumatoid arthritis. Nutrition (Burbank, Los Angeles County, Calif.), 21(2), 131–136. https://doi.org/10.1016/j.nut.2004.03.023
Meer
Deel dit bericht
Lees ook eens
Top artikel
Lees hier hoe Joke door het aanpassen van haar voeding bijna van haar reuma klachten af is.. Joke R. is een vrouw van 54 jaar oud en heeft al vanaf het begin...
Top artikel
Dit is het verhaal van Lisette. Door anders te gaan eten is zij meer dan 25 kilo afgevallen. Ze voelt zich nu erg fit en gezond en haar BMI is van 36,4...
Gezond eten
Top 20 groente en fruit van Jasper
Ervaringen
Janet is 17 kilo afgevallen!
Ervaringen
Reacties (11)
Hier kan je discussiëren over dit artikel, vragen stellen en inhoudelijk iets bijdragen. Lees vooral even onze huisregels en veelgestelde vragen