Keto dieet: uitleg en schema voor beginners
Het keto dieet is populair. Vooral bij mensen die willen afvallen, maar ook onder sporters.
In dit artikel leggen we uit wat het keto dieet is en hoe je het toepast.
Ook geven we antwoord op de vraag waar een keto dieet allemaal goed voor kan zijn.
Iedereen aan het keto dieet?
[toc]
1. Wat is het keto dieet?
Een ketogeen dieet, of kortweg keto dieet, is zéér rijk aan vet en zéér laag in koolhydraten (zetmeel en suikers).
Hierdoor schakelt je lichaam over van koolhydraatverbranding naar vetverbranding voor energie.
Ketose
Normaal gesproken haal je de meeste energie uit koolhydraten. Die worden in je lichaam afgebroken tot glucose.
Glucose geeft snel energie en wat over is wordt als energievoorraad opgeslagen.
Als er geen glucose wordt aangevoerd, of als de voorraden op zijn, moet je lichaam overstappen op een andere bron van energie: ketonen.
Ketonen komen vrij wanneer vetten in je lever omgezet worden (1).
Wanneer je lichaam is overgestapt van koolhydraten (glucose) naar vetten (ketonen) als energiebron, ben je in ketose.
Naast een toename van ketonen, heb je bovendien veel lagere waarden van bloedglucose en als gevolg daarvan minder insuline.
De combinatie van deze drie factoren is heel gunstig bij bepaalde aandoeningen, maar ook wanneer je wilt afvallen (2). Verderop lees je daar alles over.
Energieverdeling keto dieet
Er bestaan verschillende varianten van het keto dieet, maar bij een standaard ketogeen dieet is de energieverdeling van macronutriënten als volgt (3):
- 10% calorieën uit koolhydraten
- 70% calorieën uit vetten
- 20% calorieën uit eiwitten
Wanneer je uitgaat van een dagelijkse energiebehoefte van 2000 kcal, betekent dit slechts 50 gram koolhydraten (= 200 calorieën) per dag.
Met twee onbelegde sneetjes bruin brood (20 gram koolhydraten per stuk) zit je daar al bijna aan (4).
Ter vergelijking: in ons huidige, westerse eetpatroon is zo’n 40-75% van de energie die we binnenkrijgen afkomstig uit koolhydraten (5).
Dat is zo’n 375 gram, oftewel bijna 19 sneetjes brood.
Koolhydraatarm
Eigenlijk is een keto dieet dus een extreem koolhydraatarm dieet.
Waar je bij een matig koolhydraatarm of koolhydraatbeperkt dieet tussen de 70 en 150 gram koolhydraten per dag eet, moet je bij keto dus nog meer koolhydraten schrappen.
Wat je dan allemaal nog wel kunt eten en waar je op moet letten lees je hier.
Eerst gaan we nog wat dieper in op wat ketose nu precies is.
2. Hoe werkt ketose?
Je lichaam heeft constant energie nodig voor allerlei lichamelijke functies, zoals ademhalen, je stofwisseling, de bloedsomloop, het functioneren van je hersenen enz.
Vasten en ketose
Wanneer je een poos niet eet, raakt je voorraad glucose op en moet je lichaam dus een andere bron van energie aanspreken om je lichaam op gang te houden.
Dat is wat er gebeurt bij vasten.
Na zo’n 10 tot 14 uur niet eten is je glycogeenvoorraad, oftewel de voorraad glucose in je lever en spieren, op.
Je lichaam gaat dan vetcellen gebruiken als energiebron. Dat heet een metabole switch (6).
Hierbij komen ketonen vrij, die net als glucose energie leveren.
Nutritionele ketose
Een keto-dieet bootst dus eigenlijk een staat van vasten na. Alleen dan door zo min mogelijk koolhydraten en veel vet te eten in plaats van niet te eten.
Dat wordt ook wel nutritionele ketose genoemd, oftewel ketose ‘uitgelokt’ door voeding.
Omdat je je lichaam bijna geen koolhydraten aanbiedt, dwing je het om over te schakelen op vetverbranding en in ketose te gaan.
Wanneer ben je in ketose
Hoe lang het duurt voordat je lichaam op vetverbranding is overgeschakeld, verschilt van persoon tot persoon. Maar meestal duurt dat 3 tot 5 dagen.
Wanneer je in ketose bent, neemt het aantal ketonen in je bloed toe. Dit kan gemeten worden met een vingerprik.
Is de waarde tussen 0,5 – 3,0 mmol/ L, dan ben je in ketose (7).
Maar je kunt ook zelf achterhalen of je in ketose bent. Bij vetverbranding wordt namelijk ook aceton geproduceerd.
Een deel daarvan verlaat je lichaam via je adem. Dat geeft een wat fruitachtige geur. De geur van je adem kan je dus vertellen of je in ketose bent.
Wil je een betrouwbaardere manier om te weten of je in ketose bent, dan kun je ook speciale urinestrips gebruiken.
Hoe merk je dat je in ketose bent
Meestal weet je zelf wel wanneer je in ketose bent. De eerste dagen voel je je vaak nog niet zo lekker. Je lichaam moet immers wennen aan deze andere manier van ‘zijn’.
Je kunt dan last hebben van misselijkheid, hoofdpijn, vermoeidheid, duizeligheid, slapeloosheid, verstopping of zelfs overgeven.
Dit wordt ook wel keto-griep genoemd (1).
Gelukkig verdwijnen deze klachten na een aantal dagen meestal vanzelf en voel je je juist heel alert en energiek. Ook zul je al gauw merken dat je lichaamsvet verliest.
Hoe dat werkt lees je hieronder.
3. Afvallen met een keto dieet
Afvallen en vet verbranden door vet te eten: het klinkt heel tegenstrijdig. Vet levert met 9 kcal per gram toch meer energie dan koolhydraten met 4 kcal?
Klopt. Maar niet de vetten in je voeding zorgen ervoor dat je aankomt, maar een teveel aan koolhydraten. En calorie voor calorie geven vetten over het algemeen een langer verzadigd gevoel.
Verbeterde glucose en insuline waarden
Wanneer je koolhydraten hebt gegeten, stijgt de hoeveelheid glucose in je bloed. Je lichaam reageert daarop door het hormoon insuline aan te maken.
Insuline zorgt ervoor dat de glucose uit je bloed naar je lichaamscellen wordt gebracht, die het gebruiken als energie.
Zit er meer glucose in je bloed dan je aan energie nodig hebt, dan wordt het overschot eerst opgeslagen in je spieren en lever als glycogeen. En als die ‘vol’ zitten wordt glucose in je vetcellen opgeslagen.
Insuline ‘beweegt’ dus mee met de hoeveelheid glucose in je bloed.
Wanneer je bloedglucose te vaak te hoog is, moet je lichaam hard werken om de balans te herstellen. Je maakt steeds meer insuline aan, terwijl je cellen steeds ongevoeliger worden voor insuline.
De gevolgen:
- Je hongergevoel raakt ontregeld, waardoor je ‘onterechte’ trek hebt, vooral in zoetigheid
- Je hoeveelheid lichaamsvet neemt toe, vooral rondom je buik
- Het wordt steeds moeilijker om dat vet te verbranden
- Teveel buikvet kan allerlei gezondheidsklachten geven en leiden tot diabetes type 2
Een ketogeen dieet kan de balans weer herstellen. Doordat je bijna geen koolhydraten eet, is de hoeveelheid glucose in je bloed laag. Dat zorgt er voor dat je ook maar weinig insuline aanmaakt.
Lage insulinespiegels geven je lichaam een seintje om je vetcellen aan te spreken, waardoor je afvalt (8).
Beter verzadigd gevoel
Vetten en eiwitten worden in je lichaam anders verwerkt dan koolhydraten. Ze zorgen ervoor dat je langer verzadigd bent en minder snel weer trek hebt.
Daardoor is de kans kleiner dat je meer en vaker eet dan nodig is. En dat komt het afvallen ten goede.
Kun je afvallen met een keto dieet
Er is veel onderzoek gedaan naar het ketogeen dieet bij afvallen. Vaak wordt er in die onderzoeken een vergelijking gemaakt met een vetarm dieet.
Er is eigenlijk geen speld tussen te krijgen: met een keto dieet kun je op korte termijn effectief afvallen. Vaak zelfs effectiever dan een dieet dat laag is in vet.
In sommige onderzoeken verloren deelnemers wel 30 kilo.
Wel blijkt dat mensen vaak na een aantal maanden ook weer afhaken. Een keto dieet is immers best ingrijpend (9, 10).
Echt lange termijn effecten zijn daarom nog niet zo bekend en meer onderzoek is nodig om beter te snappen of en hoe een keto dieet helpt bij afvallen (11).
4. Keto dieet schema voor beginners
Een goed uitgebalanceerd keto dieet is in principe veilig en geschikt om te volgen wanneer je gezond bent.
Het vergt wel heel wat uitzoek- en rekenwerk.
Eet je te eenzijdig, dan bestaat het risico op tekorten. Eet je toch teveel koolhydraten, dan ben je niet in ketose. Eet je te weinig eiwitten, dan kan dat tot spierafbraak leiden.
Verdiep je dus goed voordat je begint. Om je op weg te helpen, vind je hieronder praktische informatie.
Let op: Is bij jou sprake van een medische conditie of aandoening, gebruik je medicijnen, ben je zwanger of geef je borstvoeding: begin dan nooit zelfstandig aan een keto dieet, maar raadpleeg altijd eerst je arts of specialist.
Bij specifieke ziektebeelden kan een ketogeen dieet ingezet worden als therapie, maar dan altijd onder begeleiding van een gespecialiseerde diëtist.
Producten die je mag eten
- Natuurlijke oliën en vetten
Zoals: olijfolie, grasboter en kokosolie. - Vis en vlees
Zoals: biefstuk, gehakt, spek, kipfilet, zalm, haring, sardientjes en makreel. - Noten
Pecannoten en macadamia noten. - Zaden en pitten
Sesamzaad, zonnebloempitten en hennepzaad. - Groenten die boven de grond groeien
Sla, spinazie, bleekselderij, asperges, olijven, komkommer, tomaten, courgette, aubergine, broccoli, paprika, boerenkool, rode kool, bloemkool, snijbonen en spruitjes. - Sauzen
Zelfgemaakte dressing op basis van olijfolie, mayonaise (ongezoet), tabasco, sojasaus en guacamole. - Overig
Ei, kazen en avocado. - Drinken
Water, groentesap, ongezoete thee en koffie.
Producten die je met mate kunt eten
- Noten
Hazelnoten, paranoten, walnoten en pinda’s. - Zaden en pitten
Lijnzaad, chiazaad en pompoenpitten. - Bepaalde soorten fruit
Bosbessen, bramen, aardbeien, citroen en kokosnoot vlees. - Sauzen
Mosterd en pesto. - Overig
Champignons, yoghurt en donkere chocolade (>85% cacao). - Drinken
Rode wijn, droge witte wijn en mousserende wijn.
Producten die je niet mag eten
- Suikerrijke producten
Snoep, koek, taart, cake, ontbijtkoek, dadels, honing en alle soorten suiker. - Graanproducten
Brood, pasta, liga, havermout, couscous en rijst. - Pseudogranen
Amaranth, boekweit en quinoa. - Groenten die onder de grond groeien
Wortelen, uien, pastinaak, bietjes, knolraap, aardappels en zoete aardappels. - Peulvruchten
Bonen, erwten, peultjes en linzen. - Noten en pitten
mandelen, pijnboompitten, pistachenoten en cashewnoten. - Zoet fruit
Banaan, appel, peer, sinaasappel, meloen, druiven, kiwi, kersen, mandarijn, perzik, ananas, mango, etc. - Sauzen
Alle voorverpakte sauzen die niet hierboven genoemd worden. - Drinken
Frisdrank, bier, likeur, cocktails, vruchtensappen en sport/energiedranken.
Voorbeeld weekmenu van keto maaltijden
5. Voordelen van keto
We zagen al dat een ketogeen dieet helpt bij afvallen. Daarnaast kent het keto dieet nog meer toepassingen en voordelen.
✓ Gunstig bij prediabetes en diabetes type 2
Diabetes type 2 ontstaat vaak geleidelijk doordat je te lang te veel koolhydraten hebt gegeten, waardoor je cellen ongevoelig worden voor het hormoon insuline.
Voordat de diagnose wordt gesteld is er al een tijdje sprake van het voorstadium, oftewel prediabetes.
Diabetes en prediabetes gaan gepaard met hoge bloedglucosewaarden en een steeds minder goed werkende insulinehuishouding. Meestal is er ook sprake van overgewicht en dan vooral een teveel aan buikvet.
Een ketogeen dieet kan je lichaam weer gevoeliger maken voor insuline en zorgt er bovendien voor dat je lichaamsvet verliest. Daardoor kan het grote verbeteringen geven bij mensen met diabetes type 2 en prediabetes.
Resultaten uit een groot onderzoek laten bijvoorbeeld zien dat een koolhydraatbeperkt dieet (met vooral plantaardige eiwitten en vetten) geassocieerd is met 18 procent minder diabetes en 20 procent minder sterfte door diabetes (25).
Een ketogeen dieet is niet voor iedere diabetespatiënt geschikt.
Bij diabetes is vaak ook sprake van verhoogde waarden van ‘verkeerde’ vetten in het bloed. Dat is een risicofactor voor hart- en vaatziekten. Een keto dieet kan de hoeveelheid van die verkeerde vetten verhogen.
Het is dus belangrijk dat de voordelen afgewogen worden tegen de eventuele risico’s (12, 13).
✓ Therapie bij epilepsie
Epilepsie is een neurologische aandoening, oftewel een aandoening in je hersenen.
Bij epilepsie is sprake van aanvallen. Die ontstaan door een plotselinge, tijdelijke verstoring van de elektrische prikkeloverdracht in je hersenen.
Je hersenen zijn grootverbruikers van glucose. Ze functioneren echter ook goed op ketonen.
Hoe het nu precies werkt, is nog niet helemaal bekend. Maar wanneer je in ketose bent en je hersenen dus ketonen gebruiken als energiebron, is er minder epileptische activiteit in de hersenen. Daardoor verminderen de aanvallen (14, 15).
Keto dieet therapie (KDT) wordt al sinds de jaren 20 van de vorige eeuw succesvol ingezet als aanvullende therapie bij epilepsie, vooral bij kinderen.
Dat wordt altijd onder begeleiding van een diëtist of specialist gedaan.
✓ Vermindert symptomen bij Alzheimer en Parkinson
Ook Alzheimer en Parkinson zijn ziekten die in je hersenen ontstaan. Wat bij epilepsie geldt, geldt ook bij deze ziekten: het keto dieet kan symptomen verminderen (14, 16).
Een mogelijke verklaring is dat ketonen je hersencellen beschermen tegen de gevolgen en beschadigingen die ontstaan door ontstekingen en bij het ouder worden en (17).
Een belangrijke overweging is wel dat deze ziekten vaak bij oudere mensen voorkomen. Die hebben vaak toch al minder eetlust en een groter risico op tekorten (18).
Start een keto dieet bij deze groep mensen dan ook nooit zonder overleg met een arts of diëtist!
✓ Kan beschermen tegen hart- en vaatziekten
Overgewicht, ongunstige cholesterolwaarden, een hoge bloeddruk en hoge bloedglucosewaarden zijn allemaal risicofactoren die de kans op het krijgen van hart- en vaatziekten vergroten.
Uit onderzoeken bij mensen (en dieren) blijkt dat een ketogeen dieet op al deze risicofactoren een gunstig effect heeft (19, 20).
✓ Aanvullende behandeling bij kanker
Het idee achter het geven van een ketogeen dieet bij kanker is dat je ‘gewone’ cellen prima kunnen overschakelen van glucose naar ketonen als energiebron.
Maar kankercellen kunnen dit niet of veel moeilijker.
Daardoor worden tumorcellen verzwakt, waardoor medicijnen en andere behandelingen beter aanslaan.
De resultaten uit onderzoeken naar het inzetten van het keto dieet als aanvulling op de standaard behandeling zijn veelbelovend. Maar er is nog wel meer onderzoek nodig (21, 22).
✓ Kan helpen bij de behandeling van PCOS
PCOS (Polycysteus Ovarium Syndroom) is een hormonale afwijking waarbij de eisprong (ovulatie) vaak uitblijft.
Het is een ziekte die vooraf wordt gegaan door metabole ontregeling. Dat is een verzameling van afwijkingen die allemaal met je stofwisseling te maken hebben.
Vooral een verstoorde insulinewerking wordt ermee in verband gebracht. Omdat insulinewaarden weer normaliseren bij een keto dieet, kan het effectief zijn bij de behandeling van PCOS (23).
✓ Je verliest vet, maar geen vetvrije massa
Het ketogeen dieet is ook onder sporters populair. Sporters willen immers wel vet verliezen, maar geen vetvrije massa, zoals spieren.
En dat is inderdaad wat een ketogeen dieet bij gezonde mensen doet. Je valt meestal af en verliest dan vooral lichaamsvet, terwijl je spieren behouden blijven (24).
6. Conclusie: keto dieet voor iedereen?
Wanneer je gezond bent en wilt afvallen en het keto dieet goed toepast, zul je zeker resultaten zien. Bovendien kent het ketogeen dieet een indrukwekkend aantal gezondheidsvoordelen.
Maar het keto dieet is wel behoorlijk rigoureus en ingrijpend. Dat maakt dat uiteindelijk de meeste mensen het niet volhouden. Bovendien bestaat het risico op tekorten wanneer je dieet niet voldoende uitgebalanceerd is.
Met een koolhydraatarm dieet beperk je ook je aantal koolhydraten, maar dan minder drastisch. Daardoor raak je weliswaar niet in ketose. Maar je lichaam komt eveneens weer in balans en je verliest ook lichaamsvet.
Het grote voordeel van het mildere koolhydraatarme voedingspatroon ten opzichte van een ketogeen dieet is dan ook dat het veel makkelijker vol te houden is.
Je kunt dus gerust een tijdje het keto dieet volgen en daarna overstappen op een koolhydraatarme manier van eten, zoals bij het 7×7 Afslank Programma.
Wil je weten welke voedingsmiddelen allemaal passen binnen een koolhydraatarm voedingspatroon, download dan Jaspers boodschappenlijst.
7 x 7 Afslank Programma
Bekijk het productTekst is geverifieerd door Margaretha Kussendrager, Diëtist
- Masood, W., Annamaraju, P., & Uppaluri, K.R. Ketogenic Diet. [Updated 2021 Jun 11]. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2021 Jan-.
- Puchalska, P., & Crawford, P. A. (2017). Multi-dimensional Roles of Ketone Bodies in Fuel Metabolism, Signaling, and Therapeutics. Cell metabolism, 25(2), 262–284.
- Shilpa, J., & Mohan, V. (2018). Ketogenic diets: Boon or bane?. The Indian journal of medical research, 148(3), 251–253.
- O’Neill, B., & Raggi, P. (2020). The ketogenic diet: Pros and cons. Atherosclerosis. Jan;292:119-126.
- Kopp W. (2019). How Western Diet And Lifestyle Drive The Pandemic Of Obesity And Civilization Diseases. Diabetes, metabolic syndrome and obesity : targets and therapy, 12, 2221–2236.
- Mattson, M. P., Moehl, K., Ghena, N., Schmaedick, M., & Cheng, A. (2018). Intermittent metabolic switching, neuroplasticity and brain health. Nature reviews. Neuroscience, 19(2), 63–80.
- Norgren, J., Sindi, S., Sandebring-Matton, A., Kåreholt, I., Akenine, U., Nordin, K., Rosenborg, S., Ngandu, T., & Kivipelto, M. (2020). Capillary blood tests may overestimate ketosis: triangulation between three different measures of β-hydroxybutyrate. Am J Physiol Endocrinol Metab. Feb 1;318(2):E184-E188.
- Kuchkuntla, A.R., Shah, M., Velapati, S., Gershuni, V.M., Rajjo, T., Nanda, S., Hurt, R.T., & Mundi, M.S. (2019). Ketogenic Diet: an Endocrinologist Perspective. Curr Nutr Rep. Dec;8(4):402-410.
- Ting, R., Dugré, N., Allan, G. M., & Lindblad, A. J. (2018). Ketogenic diet for weight loss. Canadian family physician Medecin de famille canadien, 64(12), 906.
- Bruci, A., Tuccinardi, D., Tozzi, R., Balena, A., Santucci, S., Frontani, R., Mariani, S., Basciani, S., Spera, G., Gnessi, L., Lubrano, C., & Watanabe, M. (2020). Very Low-Calorie Ketogenic Diet: A Safe and Effective Tool for Weight Loss in Patients With Obesity and Mild Kidney Failure. Nutrients, 12(2), 333.
- Ludwig D. S. (2020). The Ketogenic Diet: Evidence for Optimism but High-Quality Research Needed. The Journal of nutrition, 150(6), 1354–1359.
- Bolla, A. M., Caretto, A., Laurenzi, A., Scavini, M., & Piemonti, L. (2019). Low-Carb and Ketogenic Diets in Type 1 and Type 2 Diabetes. Nutrients, 11(5), 962.
- Yancy, W.S. Jr, Mitchell, N.S., & Westman, E.C. (2019). Ketogenic Diet for Obesity and Diabetes. JAMA Intern Med. Dec 1;179(12):1734-1735.
- deCampo, D.M., & Kossoff, E.H. (2019). Ketogenic dietary therapies for epilepsy and beyond. Curr Opin Clin Nutr Metab Care. Jul;22(4):264-268.
- Elia, M., Klepper, J., Leiendecker, B., & Hartmann, H. (2017). Ketogenic Diets in the Treatment of Epilepsy. Curr Pharm Des.; 23(37):5691-5701.
- Broom, G.M., Shaw, I.C., & Rucklidge, J.J. (2019). The ketogenic diet as a potential treatment and prevention strategy for Alzheimer’s disease. Nutrition. Apr;60:118-121.
- Rusek, M., Pluta, R., Ułamek-Kozioł, M., & Czuczwar, S. J. (2019). Ketogenic Diet in Alzheimer’s Disease. International journal of molecular sciences, 20(16), 3892.
- Włodarek D. (2019). Role of Ketogenic Diets in Neurodegenerative Diseases (Alzheimer’s Disease and Parkinson’s Disease). Nutrients, 11(1), 169.
- Kosinski, C., & Jornayvaz, F. R. (2017). Effects of Ketogenic Diets on Cardiovascular Risk Factors: Evidence from Animal and Human Studies. Nutrients, 9(5), 517.
- Cicero, A. F., Benelli, M., Brancaleoni, M., Dainelli, G., Merlini, D., & Negri, R. (2015). Middle and Long-Term Impact of a Very Low-Carbohydrate Ketogenic Diet on Cardiometabolic Factors: A Multi-Center, Cross-Sectional, Clinical Study. High blood pressure & cardiovascular prevention : the official journal of the Italian Society of Hypertension, 22(4), 389–394.
- Weber, D. D., Aminzadeh-Gohari, S., Tulipan, J., Catalano, L., Feichtinger, R. G., & Kofler, B. (2020). Ketogenic diet in the treatment of cancer – Where do we stand?. Molecular metabolism, 33, 102–121.
- Weber, D. D., Aminazdeh-Gohari, S., & Kofler, B. (2018). Ketogenic diet in cancer therapy. Aging, 10(2), 164–165.
- Paoli, A., Mancin, L., Giacona, M. C., Bianco, A., & Caprio, M. (2020). Effects of a ketogenic diet in overweight women with polycystic ovary syndrome. Journal of translational medicine, 18(1), 104.
- Coleman, J.L., Carrigan, C.T. & Margolis, L.M. (2021). Body composition changes in physically active individuals consuming ketogenic diets: a systematic review. J Int Soc Sports Nutr 18, 41.
- Goldenberg, J. Z., Day, A., Brinkworth, G. D., Sato, J., Yamada, S., Jönsson, T., Beardsley, J., Johnson, J. A., Thabane, L., & Johnston, B. C. (2021). Efficacy and safety of low and very low carbohydrate diets for type 2 diabetes remission: systematic review and meta-analysis of published and unpublished randomized trial data. BMJ (Clinical research ed.), 372, m4743.
Meer
Deel dit bericht
Lees ook eens
Top artikel
Over alcohol bestaat veel onduidelijkheid. Een glas rode wijn per dag zou het risico op hartaandoeningen verlagen, maar je hoort ook negatieve gevolgen van drinken, waaronder gewichtstoename. In dit artikel lees je...
Top artikel
Hieronder kan je nauwkeurig je BMI berekenen (voor mannen en vrouwen). Bereken zelf jouw BMI Vul je gegevens in en ontdek direct wat jouw BMI is Geslacht Vrouw Man Gewicht...
Ervaringen
Sanny is 16,5 kilo afgevallen!
Gezond eten
Koolhydraatarm eten met mijn gezin
Gezond eten
Top 20 groente en fruit van Jasper
Ervaringen
Reacties (15)
Hier kan je discussiëren over dit artikel, vragen stellen en inhoudelijk iets bijdragen. Lees vooral even onze huisregels en veelgestelde vragen